پتله پلو چیست؟
پتله پلو یکی از غذاهای سنتی استان مرکزی و شهرستان ملایر همدان است که ترکیب اصلی آن برنج و گندم آسیاب شده است. پتله در لهجه محلی به گندم آسیاب شده گفته می شود. پتله پلو به دلیل وجود دانه های گندم سبوس دار سرشار از ویتامین های A ، B ، C و E است.
پتله پلو را معمولا در فصل زمستان می پزند ،این غذای خوشمزه و مقوی باعث افزایش سطح انرژی بدن و تقویت عمومی بدن می شود و به خصوص افرادی که دوران نقاهت پس از بیماری را می گذرانند ، مفید است. پتله پلو در اغلب نقاط ایران با روش های مختلف و تغییرات جزئی تهیه می شود از جمله پتله پلو لرستان ، پتله پلو محلات ، پتله پلو خوانسار و غیره .
پتله پلو همدانی
مواد لازم پتله پلو همدانی
برنج | ۳ پیمانه |
گندم آسیاب شده | ۱.۵ پیمانه |
لوبیا چیتی | 1 پیمانه |
پیاز | ۱ عدد بزرگ |
کشمش | ۱/۲ پیمانه |
گردو خرد شده | ۱/۲ پیمانه |
زعفران | به مقدار لازم |
کره | به مقدار لازم |
پیاز داغ | به مقدار لازم |
نمک و فلفل و زردچوبه | به مقدار لازم |
طرز تهیه پتله پلو همدانی
لوبیا چیتی را از روز قبل بخیسانید تا نفخش گرفته شود سپس با کمی آب و نمک بپزید.
پتله را به مدت 2 ساعت در آب بخیسانید.
برنج را هم با کمی نمک در آب بخیسانید.
پیاز را نگینی خرد کنید و با کمی روغن تفت دهید.
زردچوبه و فلفل سیاه را اضافه کنید و هم بزنید و به تفت دادن ادامه دهید تا پیازها طلایی شود.
آب پتله را دور بریزید و سپس پتله را به قابلمه اضافه کنید.
2 لیوان آب به قابلمه اضافه نموده و اجازه دهید به مدت 40 – 50 دقیقه بجوشد و آبش تمام شود تا گندم ها کاملا نرم شوند.
برنج را روی حرارت بگذارید تا به جوش آید ، کمی زردچوبه به آب برنج اضافه کنید تا رنگش زرد شود و وقتی پختش کامل شد آبکش کنید.
کف قابلمه را ته دیگ نان لواش یا سیب زمینی بگذارید و یک لایه برنج و یک لایه پتله و یک لایه لوبیا چیتی را لا به لا به قابلمه اضافه کنید تا مواد تمام شود و پتله پلو را دم بگذارید.
در آخر کمی زعفران روی برنج ریخته و سرو کنید.
کشمش و گردو را با کمی کره تفت دید تا کشمش ها پف کند. در صورت تمایل میتوانید کمی پیاز داغ به مواد اضافه کرده و شعله را خاموش کنید و روی برنج را با این ترکیب تزئین نمایید.
پتله پلو قم
مواد لازم پتله پلو قم
زمان آماده سازی : 60 دقیقه
زمان پخت : 120 دقیقه
گندم آسیاب شده | 1 و 1/2 پیمانه |
برنج | 3 پیمانه |
پیاز بزرگ | 1 عدد |
گردو خرد شده | 1/2 پیمانه |
کشمش | 1/2 پیمانه |
سیب زمینی | 2 عدد |
پیازداغ | به میزان لازم |
زغفران دم کرده و کره | به میزان لازم |
نمک، فلفل و زردچوبه | به میزان لازم |
طرز تهیه پتله پلو قم
گندم و برنج را جداگانه به مدت 2 – 3 ساعت بخیسانید.
پیاز را نگینی خرد کرده و با کمی روغن تفت دهید و سپس فلفل و زردچوبه را به آن اضافه کنید. گندم را با 2 پیمانه آب به تابه اضافه کرده و هم بزنید و حرارت را کم کرده به مدت 40 – 50 دقیقه بپزید.
برنج را به همراه کمی آب و نمک روی حرارت بگذارید تا به جوش آید سپس زردچوبه را اضافه کنید و وقتی پخت برنج کاملشد ، آبکش کنید.
کف قابلمه را چرب کنید و برنج و گندم را لایه لایه داخل قابلمه بریزید تا مواد تمام شود. و سپس در قابلمه را بگذارید تا روی حرارت ملایم بپزد.
در صورت تمایل میتوانید مقداری سیب زمینی نگینی را با روغن کم سرخ کنید و قبل از سرو به همراه زعفران به برنج اضافه نمایید.
کشمش و گردو را به همراه کمی روغن تفت دهید و روی برنج را تزئین نمایید.
طرز تهیه پتله پلو اراک
پتله پلو اراک را به صورت کته ای درست می کنند بنابراین مواد مقوی بیشتری در آن باقی می ماند ، روش تهیه پتله پلوی اراک بسیار ساده است. برای تهیه پتله پلو اراک نیاز به 100 گرم برنج و 50 گرم پتله دارید.
1 عدد پیاز را نگینی خرد کرده و به همراه زردچوبه و روغن تفت دهید و سپس نمک ، فلفل و زعفران به آن اضافه کرده و حدود 2 لیوان آب به آن اضافه کنید و پتله را به آن اضافه کنید و با حرارت ملایم بپزید.
برنج را هم به مواد اضافه کنید و در صورت نیاز کمی آب به قابلمه اضافه کنید به اندازه ای که حداکثر1 بند انگشت از مواد بالاتر قرار بگیرد زمانی که آبش کاملا بخار شد ، در قابلمه را بگذارید تا برنج به مدت نیم ساعت دم بکشید.
طرز تهیه پتله پلو کرمانشاه
تفاوت عمده پتله پلو کرمانشاه استفاده از گوشت در ترکیب این غذای مقوی است. برای تهیه پتله پلوکرمانشاهی خوشمزه می توانید از دو روش استفاده کنید.
مقداری گوشت چرخ کرده را به همراه پیاز داغ تفت میدهید و سپس به همراه برنج آبکش شده ، رشته پلویی و پتله پخته لا به لا در قابلمه ریخته و دم بگذارید.
در روش دیگر تهیه پتله پلوی خوشمزه کرمانشاهی گوشت را قیمه ای ریز خرد کرده و با پیاز ، نمک و زردچوبه تفت بدهید و سپس کمی آب به آن اضافه کنید و بعد از نیم پز شدن ، مقداری عدس به آن اضافه کنید و بعد از نیم پز شدن عدس ، بلغور را اضافه کنید و بعد از نیم پز شدن بلغور ، برنج را اضافه کنید.
زمانی که با غذا تمام شد ، سیب زمینی خرد شده و کمی شوید خشک روی برنج بریزید و در قابلمه را بگذارید تا دم بکشد.
نکات لازم برای تهیه پتله پلو
در صورت تمایل میتوانید حبوبات مختلف از جمله لوبیا یا ماش را به پتله پلو اضافه کنید.
در برخی طرز تهیه ها از گوشت خورشتی هم کنار این پلو استفاده می شود.
برنج را میتوانید به صورت کته آماده کنید.
گندم باید کاملا نرم و پخته شود و در صورت نیاز میتوانید آبش را اضافه کنید.