کانون فرهنگی تبلیغی راه نور مشهد مقدس
محمدحسن نجفی، معروف به صاحب جواهر، از بزرگترین فقهای شیعه در قرن سیزدهم هجری بود. او ریاست مرجعیت شیعه را در عصر خود بر عهده داشت و خدمات علمی، اجتماعی و سیاسی فراوانی از خود به یادگار گذاشت. مهمترین اثر او کتاب “جواهر الکلام” است که به عنوان دائرة المعارف فقه شیعه شناخته میشود و درسی در عالیترین سطح حوزههای علمیه شیعه است.
زندگینامه:
تولد و وفات: نجفی حدود سال 1202 هجری قمری در نجف متولد شد و در 1 شعبان 1266 هجری قمری در همان شهر درگذشت.
نسب و خاندان: نیاکان او از اصفهان به نجف مهاجرت کرده بودند. پدرش محمدباقر و مادرش از سادات عذاری بودند.
تحصیلات: نجفی در نجف از محضر بزرگانی چون سید محمدجواد عاملی و شیخ جعفر کاشف الغطاء علوم دینی را فرا گرفت.
استادان: سید محمدجواد عاملی، شیخ جعفر نجفی، شیخ موسی کاشف الغطاء
شاگردان: سید حسین کوه کمری، ملا علی کنی، محمد ایروانی، جعفر شوشتری، سید اسدالله اصفهانی، عبدالحسین تهرانی
فعالیتهای علمی: نجفی در 25 سالگی به درجه اجتهاد رسید و نگارش کتاب جواهر الکلام را آغاز کرد. این کتاب 32 سال از عمر او را به خود اختصاص داد و به عنوان یکی از مهمترین آثار فقهی شیعه شناخته میشود.
فعالیتهای اجتماعی: نجفی خدمات اجتماعی فراوانی از خود به یادگار گذاشت. از جمله ساخت گلدستههای مسجد کوفه، ساخت بارگاه و صحن مسلم بن عقیل، ایجاد نهر از فرات تا نجف و حفر چاه در کوفه و نجف و وقف بر مردم.
مرجعیت: نجفی پس از درگذشت شیخ جعفر کاشف الغطاء، مرجعیت شیعه را بر عهده گرفت.
ویژگیهای فقهی: نجفی از مکتب اصولی پیروی میکرد و در فقه سیاسی خود به استقلال مسلمانان و رد سلطه کافران، ظلمستیزی و رعایت عدالت حتی در مورد غیرمسلمانان تأکید میکرد.
آثار: مهمترین اثر نجفی کتاب “جواهر الکلام” است.
وفات: نجفی در 1 شعبان 1266 هجری قمری در نجف درگذشت و آرامگاهش در محله عمارۀ نجف است.
اهمیت کتاب جواهر الکلام:
از مشهورترین و باارزشترین آثار فقهی قرن سیزدهم
از نظر وسعت تتبع، جمعآوری و احاطه به اقوال و دلال نظریات فقهی بر تمام کتابهای فقهی برتری دارد.
مورد توجه و اقبال فراوان علما و بزرگان فقهای شیعه
جامع تمام کتابهای فقهی
نگارش آن یکی از حوادث عجیب و خارقالعاده زمان خود
مکتب فقهی:
پیروی از مکتب اصولی
معرفی قواعد اصولی در روش استنباط و اجتهاد
در مقابل مکتب فقهی اخباریگری
فقه سیاسی:
اسلام، دین سادگی
حرام بودن کمک به جور و گناه
ولایت فقیه
مصلحتاندیشی و تدبیر
رعایت مقتضای زمان و مکان
تقیه
آثار و تألیفات:
الرسالة العملیة
رسالة فی الزکاة والخمس
نجاة العباد فی یوم المعاد
هدایة الناسکین
رساله ای در ارث
جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام
وفات:
1 شعبان 1266 هجری قمری
نجف
آرامگاه: محله عمارۀ نجف
