پیامبران الهی، منادیان توحید و عدالت، همواره در طول تاریخ بشریت، نقشی محوری در هدایت و رستگاری انسان ها ایفا کرده اند. یکی از مهم ترین ویژگی های این سفیران الهی، علم و دانش بی واسطه و الهی آنهاست. اما علم پیامبران از چه نوعی است؟ چرا این علم برای بشریت ضروری است؟ و پیامبران چگونه به این علم دست پیدا می کنند؟
منشا علم پیامبران:
علم پیامبران، برخلاف علم بشری که از طریق تجربه، مطالعه و استدلال به دست می آید، ریشه در وحی الهی دارد. وحی، تجلی اراده خداوند متعال در قالب کلام، نوشته یا رؤیا است که بر پیامبران نازل می شود. این علم، که به آن “علم لدنی” یا “علم خدادادی” نیز گفته می شود، پیامبران را از حقایق هستی، قوانین الهی و سرنوشت انسان آگاه می سازد.
ضرورت علم پیامبران:
علم پیامبران برای بشریت از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. انسان به تنهایی قادر به درک کامل حقایق هستی و یافتن مسیر سعادت و رستگاری نیست. پیامبران با واسطه علم الهی خود، نقشی اساسی در هدایت انسان ها به سوی کمال و حقیقت ایفا می کنند.
نحوه دریافت علم توسط پیامبران:
نحوه دریافت علم توسط پیامبران به اشکال مختلفی بوده است. برخی از پیامبران، مانند حضرت موسی (ع) و حضرت محمد (ص) در بیداری یا رؤیاهای صادقه، وحی الهی را دریافت می کردند. برخی دیگر، مانند حضرت خضر (ع) و حضرت داوود (ع)، علم خود را از طریق الهام الهی یا توسط پیامبران پیشین به دست می آوردند.
ویژگی های علم پیامبران:
علم پیامبران دارای ویژگی های منحصر به فردی است که آن را از سایر علوم متمایز می سازد. این ویژگی ها عبارتند از:
صحت و قطعیّت: علم پیامبران الهی از هرگونه خطا و اشتباهی مصون است.
جامعیت: علم پیامبران الهی، شامل تمام علومی است که برای هدایت و رهبری انسان ها در مسیر سعادت و رستگاری ضروری است.
ابدیت: علم پیامبران الهی، جاودانه و همیشگی است و منحصر به زمان و مکان خاصی نیست و تا ابد باقی خواهد ماند.
تأثیر گذاری: علم پیامبران الهی، دارای قدرت نفوذ و تأثیر گذاری در قلوب و جان ها است.
وظایف پیامبران در قبال علم الهی:
پیامبران الهی موظفند که علم خود را به بشریت ابلاغ کنند و آنان را به سوی حق و حقیقت رهنمون سازند. آنان باید با تعلیم و تربیت نفوس، زمینه را برای رشد و تعالی انسان ها فراهم آورند.
علم پیامبران و علم بشری:
علم پیامبران، در تناقضی با علم بشری نیست، بلکه مکمل آن است. علم بشری، تا حدی میتواند انسان را در شناخت هستی یاری کند. علم بشری، تا جایی که در مسیر الهی گام بردارد و از وحی الهی سرچشمه بگیرد، ارزشمند و قابل احترام است. اما علم بشری، به تنهایی قادر به پاسخگویی به تمامی نیازهای معنوی و معرفتی انسان نیست و برای دستیابی به حقیقت مطلق و سعادت حقیقی، نیازمند هدایت و راهنمایی انبیاء الهی است.
جمع بندی:
علم پیامبران، نوری الهی در ظلمت جهل بشری است که مسیر سعادت و رستگاری را روشن میسازد. این علم، با ویژگیهای منحصر به فرد خود، نقشی اساسی در هدایت و تعالی انسان ایفا میکند و بشریت را به سوی کمال و حقیقت رهنمون میسازد.